Αναδημοσιεύουμε κείμενο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Εργατική Αλληλεγγύη (13/3/2024) για την εκδήλωση της Πρωτοβουλίας στον κινηματογράφο Μικρόκοσμο.
Οι πνιγμένοι πρόσφυγες της Πύλου απαιτούν δικαίωση
Με μαζική συμμετοχή έγινε την Κυριακή 3/3, η εκδήλωση-προβολή της Πρωτοβουλίας Δικηγόρων και Νομικών για το ναυάγιο της Πύλου στον κινηματογράφο Μικρόκοσμος. Η εκδήλωση ξεκίνησε με ενημέρωση για τη δικαστική εξέλιξη της υπόθεσης του εγκληματικού ναυαγίου της Πύλου, την οποία έκαναν ο Βασίλης Παπαδόπουλος εκ μέρους των δικηγόρων που παρίστανται για λογαριασμό επιζώντων και οικογενειών θυμάτων στο Ναυτοδικείο του Πειραιά και η Χρυσάνθη Καούνη εκ μέρους των δικηγόρων που υπερασπίζονται τους 9 Αιγύπτιους επιζώντες που κατηγορούνται ως “διακινητές” ενώ μια σύντομη παρουσίαση της Πρωτοβουλίας έκανε ο Θανάσης Καμπαγιάννης. Στη συνέχεια ακολούθησε η ειδική προβολή της ταινίας The Zone of Interest.
Η Πρωτοβουλία Δικηγόρων και Νομικών για το ναυάγιο της Πύλου καλεί σε συνέχιση του αγώνα «μέσα και έξω από τις δικαστικές αίθουσες με επόμενους σταθμούς τις αντιρατσιστικές διαδηλώσεις της 16ης Μάρτη, την εκκίνηση της δίκης των “9 της Πύλου” τον Μάιο και τις σχεδιαζόμενες κινητοποιήσεις για τον έναν χρόνο από το ναυάγιο στις 14 Ιουνίου 2024». Σε αυτή τη σελίδα μπορείτε να διαβάσετε αποσπάσματα από την ενημέρωση που έκαναν ο Βασίλης Παπαδόπουλος και η Χρυσάνθη Καούνη.
Το ναυάγιο της Πύλου δεν είναι ένα μεμονωμένο γεγονός. Έρχεται ως αποτέλεσμα μιας πολιτικής αποτροπής της ΕΕ και σκλήρυνσης αυτής της πολιτικής τα τελευταία χρόνια με συστηματικές επαναπροωθήσεις, διωγμούς και εγκαταλείψεις ανθρώπων στα σύνορά της. Τον Ιούνιο του 2023, 600 άνθρωποι βρέθηκαν στον πάτο της θάλασσας. 104 διασώθηκαν από τους οποίους εκπροσωπούμε τους 57 ενώ 49 έχουν καταθέσει ήδη μηνύσεις στο ναυτοδικείο για την απόδοση ευθυνών στο Λιμενικό Σώμα και οποιονδήποτε άλλο.
Εμείς ήρθαμε το ταχύτερο σε επαφή με επιζώντες που ήταν στην Μαλακάσα και συνεχίζουν να είναι εκεί. Υποβλήθηκε στο τρίμηνο μήνυση εκ μέρους των θυμάτων σε τρεις δόσεις και έπαιξε το ρόλο της ώστε αυτή η υπόθεση να μην κλείσει και τώρα να βρίσκεται στην εισαγγελέα του ναυτοδικείου στο στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης. Να προσθέσουμε ότι το Λιμενικό Σώμα δεν έκανε ουδεμία έρευνα για το περιστατικό, ο Συνήγορoς του Πολίτη το ανέφερε και είπε ότι θα κινήσει ο ίδιος την πειθαρχική έρευνα.
Πολλοί εκ των διασωθέντων παραμένουν χωρίς χαρτιά. Είναι «απορριφθέντες» παρότι είναι θύματα του ναυαγίου. Αυτό έχει καταφέρει η κυβέρνηση έτσι ώστε να μην υπάρχει ούτε καν παράθυρο για τη νομική τους τακτοποίηση. Παλεύουμε, τους κρατάμε σε νομιμότητα και πιστεύουμε ότι θα πάρουν τη νομιμοποίηση ώστε να εμφανιστούν στο δικαστήριο. Υπάρχουν επίσης οι οικογένειες των θυμάτων στις πατρίδες τους που αγωνιούν για το τι θα γίνει.
Έχουμε ζητήσει μια πληθώρα ανακριτικών ενεργειών. Η πρώτη και βασικότερη, η ανέλκυση του σκάφους και η ανάσυρση των σωρών, δεν έχει γίνει. Ατύπως μας λένε ότι είναι «τεχνικά» αδύνατο παρότι στο Φαρμακονήσι θυμίζω ότι είχε γίνει. Έχουμε ζητήσει τα κινητά και τα βίντεο γιατί όπως θυμάστε οι κάμερες ήταν κλειστές. Παρότι υπερσύγχρονο το σκάφος, δεν κατέγραφε καμιά κίνηση. Έχουν κατασχεθεί τα κινητά των επιζώντων όπως και των λιμενικών γιατί σύμφωνα με τις μαρτυρίες του κυβερνήτη του λιμενικού σκάφους έχει τραβήξει βίντεο και φωτογραφίες.
Σχετικά με το ρόλο Frontex-ΕΕ. Ο υπεύθυνος θεμελιωδών δικαιωμάτων της Frontex και η ευρωπαία συνήγορος έκαναν έρευνα για τις ευθύνες της Frontex στην οποία αναφέρουν ότι αυτή προσφέρθηκε να βοηθήσει αλλά ο θάλαμος επιχειρήσεων του ελληνικού λιμενικού δεν ανταποκρίθηκε. Παρά ταύτα υπάρχει το ζήτημα του πως λειτουργούν τα πρωτόκολλα της Frontex, το ότι η ίδια δεν κινεί διαδικασία έκτακτης ανάγκης έρευνας και διάσωσης. Όπως αναφέρει η ευρωπαία συνήγορος, «έφυγαν 600 άνθρωποι στον πάτο της Μεσογείου χωρίς να εκδοθεί mayday alert».
Δεν έχει υπάρξει καμιά εξέλιξη στην ΕΕ για το θέμα. Η ΕΕ έχει σταματήσει τις επιχειρήσεις διάσωσης στη Μεσόγειο, αποτρέπει σκάφη οργανώσεων να κάνουν διασώσεις και ενισχύει το λιβυκό Λιμενικό να παίρνει πίσω μετανάστες από διεθνή ύδατα. Στην Ελλάδα δεν έχουμε πια ούτε ένα διασωστικό σκάφος ανάμεσα στα ελληνικά και τουρκικά παράλια. Τον περίφημο έλληνα διασώστη τον συκοφαντούν και τον δυσφημούν αφού τον πρότειναν πρώτα για παρασημοφόρηση και μετά το πήραν πίσω.
Πιστεύουμε ότι αυτή η υπόθεση θα φτάσει στο ακροατήριο. Και αυτό είναι σημαντικό γιατί γνωρίζουμε καλά ότι δεν είναι εύκολο για δικαστές να κατηγορήσουν τα ίδια τα Σώματα Ασφαλείας. Αλλά αυτή η ιστορία πρέπει να πάει μέχρι το τέλος με απόδοση ευθυνών. Και θα είμαστε εκεί για να υπερασπίσουμε τα δικαιώματα όλων αυτών των ανθρώπων.
Βασίλης Παπαδόπουλος
Οι «Εννέα της Πύλου» είναι εννέα άνθρωποι από την Αίγυπτο που ανέβηκαν στο αλιευτικό για να αναζητήσουν την ασφάλεια, την ελευθερία και την ευημερία στην Ευρώπη. Πέρασαν από όλες τις κακουχίες και τις ταλαιπωρίες που συνεπάγεται η διάσχιση των συνόρων, επιβιβάστηκαν στο αλιευτικό με την ελπίδα για μία καλύτερη ζωή και κατέληξαν να θαλασσοπνίγονται εξαιτίας της πολιτικής που ασκείται στα σύνορα από την Ελλάδα και την ΕΕ και τις συγκεκριμένες πράξεις και παραλείψεις του λιμενικού.
Στη στεριά όμως τους περίμενε ένας ακόμα γολγοθάς. Μέσα σε 24 ώρες βρέθηκαν από τη θάλασσα στη φυλακή. Ένα 24ωρο ήταν αρκετό για να βρεθούν οι «ένοχοι» για το ναυάγιο της Πύλου, να στηθεί το αφήγημα για τους «αιμοβόρους και αδίστακτους διακινητές» στα ΜΜΕ. Αυτή είναι η γνωστή και συνηθισμένη πλέον πρακτική κατασκευής κατηγορουμένων ως κομμάτι της συνοριακής βίας που ασκεί το ελληνικό κράτος στους μετανάστες και τους πρόσφυγες, σε υποθέσεις που χαρακτηρίζονται από έλλειψη διαδικαστικών εγγυήσεων και ανεπαρκές αποδεικτικό υλικό. Στην περίπτωση των 9, ήδη ένας από τους διασωθέντες έχει δημόσια εκθέσει σε εκδήλωση στο Ευρωκοινοβούλιο ότι η κατάθεσή του αλλοιώθηκε. Άλλοι διασωθέντες έχουν δηλώσει ανώνυμα σε διαφορετικά δημοσιογραφικά μέσα ότι πιέστηκαν να καταθέσουν εναντίον των 9.
Δεν μπορεί κανείς να πιστέψει ότι εκείνοι που πλουτίζουν από αυτή τη δραστηριότητα ανεβαίνουν οι ίδιοι στα σκάφη που μπορεί να τους οδηγήσουν στο θάνατο. Άλλωστε τα δίκτυα αυτά είναι η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος των κλειστών συνόρων. Αν δεν υπήρχαν τα κλειστά σύνορα, αν υπήρχαν νόμιμα περάσματα για τους απελπισμένους, δεν θα υπήρχε κανένα έδαφος για την οργάνωση της παράνομης μετακίνησης.
Οι δικογραφίες αυτές έχουν σκοπό να συγκαλύψουν τις πολιτικές που προκαλούν την παράνομη μετανάστευση στοχοποιώντας τα ίδια τα θύματα αυτών των πολιτικών. Στην περίπτωση των 9 της Πύλου όμως έχουμε και κάτι περισσότερο, την απόδοση κατηγορίας για την πρόκληση του ναυαγίου. Ενός ναυαγίου που δεν υπάρχει πλέον καμία αμφιβολία ότι προκλήθηκε από τις ενέργειες του λιμενικού, το οποίο δεν οργάνωσε καμία επιχείρηση διάσωσης. Το αφήγημα της κυβέρνησης είναι ότι βρήκε τους ένοχους για τις τόσες ζωές που χάθηκαν. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός όπου σταθεί και όπου βρεθεί να ερωτάται για τις ευθύνες του λιμενικού και της χώρας απαντάει ότι οι ένοχοι έχουν συλληφθεί.
Σήμερα, η ανάκριση έχει κλείσει τυπικά και αναμένουμε την παραπομπή των 9 στο ακροατήριο του τριμελούς εφετείου κακουργημάτων Καλαμάτας για να δικαστούν σε εκατοντάδες χρόνια κάθειρξης και δεκάδες ισόβιες ποινές σε μία δίκη που τίποτα δεν προμηνύει ότι θα έχει τα εχέγγυα και τις προϋποθέσεις μιας δίκαιης δίκης. Είναι προφανές ότι η συγκάλυψη των ευθυνών του λιμενικού περνάει μέσα από την καταδίκη των 9 της Πύλου. Η μεγάλη μας ανησυχία είναι ότι αυτή η καταδίκη είναι προαποφασισμένη και μεθοδεύεται συστηματικά. Ο μόνος παράγοντας που μπορεί να βάλει φρένο στη μεθόδευση να βρεθούν 9 αθώοι στη φυλακή είναι η ανάδειξη της δίκης αυτής ως κομμάτι του αγώνα για να μη συγκαλυφθεί το έγκλημα της Πύλου. Η αλληλεγγύη στους 9 είναι ο μόνος τρόπος να υποχρεωθεί η δικαιοσύνη να διεξαγάγει μια δίκη με εγγυήσεις και σεβασμό στα δικαιώματα των κατηγορουμένων και με σεβασμό στο τεκμήριο της αθωότητας.
Χρυσάνθη Καούνη
